Młodzi na pandemicznym rynku pracy
Nie ulega wątpliwości, że pandemia koronawirusa wpłynęła na życie społeczno-gospodarcze całego świata. Każdy z nas w pewnym stopniu doświadczył jej skutków. Nie inaczej jest w przypadku polskiego i globalnego rynku pracy. Naukowcy spekulują, że grupą najbardziej narażoną na następstwa pandemii są młodzi ludzie. Pomimo faktu, że wirus nie wywołał ogromnych zmian w poziomie bezrobocia (w kwietniu 2021 r. wyniósł 6,3%), to coraz częściej w rejestrach urzędów pracy przybywa osób do 30. roku życia. Pod koniec lutego 2021 roku zarejestrowanych było ponad 285 tys. ludzi w tym przedziale wiekowym. Według Głównego Urzędu Statystycznego, rok wcześniej liczba ta była mniejsza o ponad 44 tys. osób. (18%). Podobny trend widać na całym świecie, gdzie globalny wzrost bezrobocia w 2020 roku wyniósł 3,7%, a wśród młodych osób aż 8,7%.
Jakie inne skutki może mieć pandemia dla młodych ludzi na rynku pracy?
Spis treści
Mniejsze zarobki
Polski Instytut Ekonomiczny oszacował, że krótkookresowe koszty pandemii koronawirusa w skali globalnej mogą wynieść 1,7 biliona dolarów. Wpłynie to na obniżenie zarobków – co z pewnością jest bardzo bolesne dla osób młodych, rozpoczynających swoją przygodę z rynkiem pracy. Analitycy podkreślają, że wynagrodzenie młodego pokolenia może spaść o 6,2%. Skutek ten obejmuje cały okres kariery zawodowej. Długoterminowym rezultatem jest natomiast niższa przez 15 lat pensja młodych, o 4% względem czasów „normalnych”. PIE wskazuje, że niższe zarobki i okres „lockdownów” może mieć też długofalowe odbicie na zdrowiu psychicznym ludzi młodych, co będzie oddziaływać na zwiększenie wydatków na jego ochronę.
Większa konkurencja na rynku pracy
Wzrost bezrobocia wśród ludzi młodych przekłada się na liczbę osób poszukujących zatrudnienia. Pomimo że w kwietniu 2021 roku opublikowano o prawie 100% (99,8%) więcej ofert pracy niż rok wcześniej, to pracodawcy wolą zatrudniać specjalistów. Jak wynika z raportu „Rynek pracy w czasie COVID-19” opublikowanego przez Grant Thortnon, liczba rekrutacji w polskiej gospodarce wróciła do stanu sprzed pandemii koronawirusa. Raport ten powstał na podstawie opublikowanych ofert pracy w 50 największych portalach. Inaczej sytuacja wygląda w urzędach pracy, gdzie w lutym br. było zarejestrowanych o około 180 tys. więcej osób w porównaniu do roku poprzedniego. Na jedną ofertę pracy zgłoszoną w urzędzie przypadało prawie 11 bezrobotnych. Podczas pandemii pracodawcy decydują się na zatrudnianie specjalistów z odpowiednim doświadczeniem. W szczególności widoczne jest to w branży IT, gdzie w 2020 roku tylko 5% ofert pracy było skierowanych do „juniorów”. W wielu branżach pracodawcy nie mają ani możliwości, ani czasu na wdrażanie niedoświadczonych osób.
Zmiana priorytetów
Jak myślisz, co jest najważniejsze dla osób młodych, rozpoczynających swoją karierę zawodową? Raport Młodzi Polacy na rynku pracy w „nowej normalności” przygotowany przez PwC, Well.HR i Absolvent Consulting, pokazuje, że priorytety osób młodych nie są tak oczywiste, jakby się mogło wydawać. Wysokie zarobki (40,5%) są mniej ważne niż odpowiedni work-life balance (59,5%). Młodzi ludzie wolą odnaleźć równowagę pomiędzy pracą, a życiem osobistym niż stawiać tylko na wysokie wynagrodzenie.
W raporcie wyszczególniono elementy, które są najważniejsze dla osób młodych w pracy:
1) Przyjazna atmosfera (50%)
2) Zdobycie doświadczenia zawodowego (49,4%)
3) Poczucie sensu wykonywanej pracy (43,2%)
4) Wysokie zarobki (42,5%)
5) Praca zgodna z zainteresowaniami (36,4%)
Młodzi ludzie rozpoczynający swoją karierę zawodową mogą wnieść nowy impuls dla rynku pracy – ukierunkowany na stabilność i „grę w otwarte karty”.
Rozwój nowych kompetencji
W związku z licznymi zmianami i zwiększeniem konkurencyjności, na pandemicznym rynku pracy, należy zadbać o rozwój nowych kompetencji. Panująca aktualnie sytuacja udowodniła, jak ważna jest m.in. umiejętność szybkiej adaptacji do zmian, efektywna komunikacja, a także inteligencja emocjonalna. Większość zawodów musiało dostosować swoje działania do pracy zdalnej. Pracownicy także byli zmuszeni do zaadaptowania się do ciągłego przebywania w domu na home office. Okres pandemii koronawirusa to także czas, w którym często trudno opanować emocje. Dużej części społeczeństwa towarzyszy stres i niepokój o sytuację zawodową oraz zdrowie. W przygotowanym przez zespół UpSkill raporcie z badania kompetencji na współczesnym rynku pracy, respondenci, wskazują umiejętność radzenia sobie ze stresem za najważniejszą.
Dla potwierdzenia warto dodać, że według międzynarodowego badania firmy Oracle w 2020 roku aż 90% pracujących zdalnie osób w wieku 22-25 lat odczuwało stres w pracy.
Podsumowanie
Wpływ pandemii koronawirusa na życie społeczno-gospodarcze jest ogromny. Dotyczy to zarówno zdrowia, edukacji czy rynku pracy. Według ekspertów najwięcej na tej sytuacji mogą stracić młodzi ludzie, rozpoczynający swoją karierę zawodową. Widoczne jest to m.in. po poziomie bezrobocia w tej grupie wiekowej. Koszty związane z pandemią są wielkie, a ludzie młodzi mogą zmagać się z ich konsekwencjami przez całe życie. Starsze pokolenia mają bardziej komfortową sytuację, ze względu na posiadane doświadczenie zawodowe – co przekłada się na pewność zatrudnienia. Chcąc wyróżnić się spośród innych kandydatów w walce o pracę w danym przedsiębiorstwie, warto zadbać o rozwój posiadanych kompetencji, takich jak efektywność komunikacji czy umiejętność radzenia sobie ze stresem.
Warto zwrócić uwagę, że młodzi ludzie w aktualnej sytuacji stawiają na stabilność i pewność zatrudnienia oraz work-life balance. Aspekty finansowe schodzą na dalszy plan.
Bibliografia
As Uncertainty Remains, Anxiety and Stress Reach a Tipping Point at Work, Oracle and Workplace Intelligence LLC.
Badanie kompetencji na współczesnym rynku pracy. Raport z badań, UpSkill, Kraków 2021.
Kutwa, K., Corona Generation. Growing Up in a Pandemic, Polish Economic Institute, Warsaw 2021.
Juniorzy w pandemii. Sytuacja początkujących specjalistów IT w 2020 roku, No Fluff Jobs.
Młodzi Polacy na rynku pracy w „nowej normalności” PwC, Well.HR i Absolvent Consulting.
Rynek pracy w czasie COVID-19, Grand Thornton, edycja VIII, 2020.
Autor
